Το project "Αρχαία Κεραμική Τέχνη" υλοποιήθηκε τη σχολική χρονιά 2017 - 2018. Είχε διάρκεια τριών περίπου εβδομάδων και συμμετείχαν 15 παιδιά από το 2ο τμήμα της Δ΄ Δημοτικού του 6ου Δημ. Σχ. Λιβαδειάς. Για την εκπόνησή του δανειστήκαμε από το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης για δύο περίπου εβδομάδες (11/12 - 22/12/17) τη μουσειοσκευή "Αρχαία Ελληνική Κεραμική". Η εκπαιδευτική βαλίτσα μας έδωσε τη δυνατότητα να γνωρίσουμε από κοντά τον τρόπο κατασκευής, τα είδη και τις κατηγορίες των αγγείων.
Μια πρώτη γνωριμία με τη μουσειοσκευή
Όταν τα παιδιά είδαν τη μουσειοσκευή, ενθουσιάστηκαν και ζήτησαν να την ανοίξουμε για να δουν τι περιέχει. Μια και η περιέργειά τους ήταν μεγάλη, αποφάσισα να την αξιοποιήσω και τους μοίρασα τα αγγεία που περιείχε. Πήραν στα χέρια τους τα εκθέματα, τα παρατήρησαν και τα ψηλάφισαν. Αν και έκαναν διάφορες ερωτήσεις, απέφυγα να τους απαντήσω και τους ζήτησα να μου πουν εκείνα τι πίστευαν για τα αγγεία. Άλλωστε είχαμε ήδη συζητήσει στην Ιστορία για τον μελανόμορφο και ερυθρόμορφο ρυθμό και είχαν κάποιες γνώσεις γι' αυτά.
Τα είδη των αγγείων, η χρήση και η κατασκευή τους
Μόλις σχηματίστηκαν οι ομάδες, μοιράσαμε το πρώτο φύλλο εργασίας, επιλέξαμε δύο από τα εκθέματα της μουσειοσκευής και ξεκινήσαμε τις δραστηριότητές μας. Στόχος μας να γνωρίσουμε τα στάδια κατασκευής των αγγείων, τα είδη και τη χρήση τους.
|
|
Ιστορική εξέλιξη και κατηγορίες αγγείων
Με το δεύτερο φύλλο εργασίας βάλαμε ως στόχο να μάθουμε για την εξέλιξη των αγγείων στο πέρασμα του χρόνου και για τον τρόπο με τον οποίο έπαιρναν τα χρώματά τους. Αξιοποιήσαμε τις ιστορικές γραμμές της τάξης και της μουσειοσκευής, καθώς και τα αγγεία και τις κάρτες που υπάρχουν σε αυτήν. Με τη βοήθεια του βιβλίου "Πηλός, τροχός, καμίνι" καταφέραμε να εντοπίσουμε τα θέματα των παραστάσεων και να καταλάβουμε με ποιον τρόπο οι αρχαίοι τεχνίτες έδιναν τα ιδιαίτερα χρώματα στα αγγεία τους.
|
|
Κατασκευή αγγείων
Αφού ολοκληρώσαμε τα φύλλα εργασίας, σκεφτήκαμε να αξιοποιήσουμε τις γνώσεις μας και να κάνουμε κάτι πιο δημιουργικό. Αρχικά ζωγραφίσαμε αγγεία σύμφωνα με τους ρυθμούς και τα είδη που γνωρίσαμε στη μουσειοσκευή. Στη συνέχεια πήραμε πηλό και κατασκευάσαμε τα δικά μας αγγεία. Μόλις στέγνωσαν, επιστρατεύσαμε πινέλα και τέμπερες και αφήσαμε τη φαντασία μας να οργιάσει!
|
|
Έκθεση αγγείων στο χώρο του σχολείου
Βλέποντας τις ζωγραφιές και τα αγγεία των παιδιών στην τάξη, τους πρότεινα να κάνουμε μια μικρή έκθεση με αυτά στην κεντρική είσοδο του σχολείου, ώστε να δουν οι υπόλοιποι συμμαθητές τους τη δουλειά τους και να μάθουν κάποια πράγματα για την αρχαία ελληνική κεραμική. Όπως καταλαβαίνετε τα παιδιά μόνο που δεν πέταξαν από τη χαρά τους!
Για τις ανάγκες της έκθεσης δημιούργησα δύο αφίσες με τα είδη και τις κατηγορίες των αγγείων. Μετά την ολοκλήρωση της δραστηριότητας οι αφίσες θα τοποθετηθούν στην τάξη, για να θυμόμαστε όλη τη χρονιά όσα μάθαμε.
|
|
Αξιολόγηση προγράμματος
Ολοκληρώνοντας τις δράσεις μας προχωρήσαμε στην αξιολόγησή του προγράμματος. Αρχικά αξιολογήθηκε ανώνυμα από τα ίδια τα παιδιά με τη βοήθεια ενός ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου και έπειτα προφορικά με μια συζήτηση στην τάξη. Συνολικά συμμετείχαν 15 παιδιά, 11 αγόρια και 4 κορίτσια. Αξίζει να σημειωθεί ότι κάθε φορά που ολοκληρωνόταν κάποιο φύλλο εργασίας, ζητούσαμε την αξιολόγησή των δραστηριοτήτων, επομένως είχαμε ήδη μια εικόνα της αποδοχής του από τα παιδιά.
|
Με την πρώτη ερώτηση καταγράψαμε και επίσημα αυτό που βλέπαμε όλο τον καιρό που εργαζόμασταν με τη μουσειοσκευή. Όλα τα παιδιά δήλωσαν ότι βρήκαν ενδιαφέρουσες τις δραστηριότητες που έγιναν.
Στη συνέχεια όλα σχεδόν τα παιδιά δήλωσαν ότι είχαν κατακτήσει τους στόχους που είχαμε θέσει στην αρχή του προγράμματος. Ελάχιστα ήταν τα παιδιά που δήλωσαν ότι δεν είχαν κατανοήσει κάτι από τις έννοιες που δουλέψαμε.
Από τις δραστηριότητες που έγιναν, το σύνολο σχεδόν των παιδιών δήλωσε ότι του άρεσαν αυτές που ήταν πιο βιωματικές, ενώ το 1/3 απέρριψε τα φύλλα εργασίας. Βέβαια στην επόμενη ερώτηση που αφορούσε αποκλειστικά τα φύλλα εργασίας, τα 3/4 των παιδιών δήλωσαν ότι τα θεωρούν απαραίτητα.
Το πιο ενδιαφέρον εύρημα στην αξιολόγησή μας ήταν η ομόφωνη δήλωση των παιδιών ότι ωφελούνται όταν εργάζονται σε ομάδες. Θεωρώ σημαντικό αυτό το εύρημα, γιατί κατά τη διάρκεια του προγράμματος υπήρχαν συγκρούσεις, παράπονα κτλ. Φαίνεται όμως ότι στο τέλος τα παιδιά καταφέρνουν να προσπερνούν τις δυσκολίες και να φέρνουν σε πέρας τις υποχρεώσεις τους. Επίσης σημαντικό κατά τη γνώμη μου είναι ότι τα παιδιά ήθελαν να ασχοληθούμε ξανά στο μέλλον με κάποια άλλη μουσειοσκευή. Αυτός ήταν άλλωστε και ο λόγος που το επόμενο χρονικό διάστημα δανειστήκαμε μιαν άλλη μουσειοσκευή από το Αρχαιολογικό Μουσείο των Θηβών. Τέλος, αναπάντεχο ήταν το γεγονός ότι το 1/3 των μαθητών δήλωσε ότι δεν θα πρότεινε σε κάποια άλλη τάξη να δανειστεί τη συγκεκριμένη μουσειοσκευή. Συζητώντας τα αποτελέσματα στην τάξη, κάποια από τα παιδιά μου εξήγησαν ότι απάντησαν έτσι γιατί φοβόντουσαν μήπως καταστραφούν τα αγγεία που περιείχε.
Ολοκληρώνοντας την αξιολόγηση θεωρώ απαραίτητο να αναφέρω και τη δικιά μου άποψη για το πρόγραμμα. Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν, ενεργοποιήθηκαν, δούλεψαν ομαδικά, αντάλλαξαν απόψεις και στο τέλος κατέκτησαν τους μαθησιακούς στόχους που είχα θέσει. Ήρθαν σε επαφή με αγγεία που γνώριζαν μόνο μέσα από τα βιβλία της Ιστορίας, τα άγγιξαν, τα επεξεργάστηκαν και άφησαν τη φαντασία τους ελεύθερη, για να δημιουργήσουν τα δικά τους μέσα από τη ζωγραφική και την αγγειοπλαστική.
Στα αρνητικά της ενασχόλησής μας με τη μουσειοσκευή ήταν η δυσκολία κάποιων μαθητών να συνεργαστούν στις ομάδες τους και ο χρόνος που χρειαστήκαμε για τις δραστηριότητες. Ευτυχώς όμως όλες οι δυσκολίες ξεπεράστηκαν και στο τέλος μας έμεινε μια γλυκιά ικανοποίηση για όσα πετύχαμε.
Ολοκληρώνοντας την αξιολόγηση θεωρώ απαραίτητο να αναφέρω και τη δικιά μου άποψη για το πρόγραμμα. Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν, ενεργοποιήθηκαν, δούλεψαν ομαδικά, αντάλλαξαν απόψεις και στο τέλος κατέκτησαν τους μαθησιακούς στόχους που είχα θέσει. Ήρθαν σε επαφή με αγγεία που γνώριζαν μόνο μέσα από τα βιβλία της Ιστορίας, τα άγγιξαν, τα επεξεργάστηκαν και άφησαν τη φαντασία τους ελεύθερη, για να δημιουργήσουν τα δικά τους μέσα από τη ζωγραφική και την αγγειοπλαστική.
Στα αρνητικά της ενασχόλησής μας με τη μουσειοσκευή ήταν η δυσκολία κάποιων μαθητών να συνεργαστούν στις ομάδες τους και ο χρόνος που χρειαστήκαμε για τις δραστηριότητες. Ευτυχώς όμως όλες οι δυσκολίες ξεπεράστηκαν και στο τέλος μας έμεινε μια γλυκιά ικανοποίηση για όσα πετύχαμε.
Τι πρέπει να γνωρίζω για τη μουσειοσκευή
Η μουσειοσκευή "Αρχαία Ελληνική Κεραμική" δανείζεται δωρεάν στα σχολεία από το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Αν δεν την παραλάβουμε οι ίδιοι και επιλέξουμε κάποια εταιρία ταχυμεταφορών, τότε το σχολείο χρεώνεται τα μεταφορικά. Καλό είναι να προηγηθεί μια έρευνα αγοράς, γιατί η μουσειοσκευή είναι βαριά και ογκώδης.
Για τον δανεισμό της απαιτείται τηλεφωνική επικοινωνία με το Τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων (τηλ. 210 7239438) και αποστολή με fax ή e-mail μιας υπηρεσιακής βεβαίωσης από τον διευθυντή του σχολείου και μιας φωτοτυπίας της αστυνομικής ταυτότητας του υπεύθυνου εκπαιδευτικού. Η μουσειοσκευή περιλαμβάνει αντίγραφα αγγείων, έντυπο και ψηφιακό υλικό καθώς και εκπαιδευτικά παιχνίδια. Το χρονικό διάστημα που δανείζεται είναι δύο περίπου εβδομάδες. |