Τη σχολική χρονιά 2017 - 2018 μαζί με τις συναδέλφους κα Αλεξία Σταυριανουδάκη και κα Αθηνά Καραλή υλοποιήσαμε το project "Λιβαδειά - Θεσπιές έξι ώρες δρόμος" με θέμα την τοπική ιστορία. Μέρος του προγράμματος ήταν και η αξιοποίηση στην τάξη της μουσειοκευής "Το χωματινό βιβλίο των Θεσπιών" από το Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών. Η εκπαιδευτική βαλίτσα για ένα διάστημα δύο περίπου εβδομάδων (22/01/18 - 05/02/18) μας έδωσε τη δυνατότητα να γνωρίσουμε από κοντά την ιστορία της πόλης των Θεσπιών, τις 9 Μούσες και τον τρόπο με τον οποίο γίνεται μια ανασκαφή. Στις δραστηριότητες συμμετείχαν 15 παιδιά της Δ2΄ τάξης του 6ου Δημοτικού Σχολείου Λιβαδειάς.
"Ο πολεμιστής και η καθημερινή ζωή"
Όταν τα παιδιά είδαν τη μουσειοσκευή, ενθουσιάστηκαν και ζήτησαν να την ανοίξουμε για να δουν τι περιέχει. Αν και η περιέργειά τους ήταν μεγάλη, αυτή τη φορά αποφασίσαμε να μην τους κάνουμε το χατίρι και να μην την ανοίξουμε. Όπως καταλαβαίνετε η αγωνία και η προσμονή τους για τις δραστηριότητες έγιναν ακόμα πιο έντονες!
Επειδή έπρεπε να προσανατολιστούμε και να παρατηρήσουμε τη γεωγραφική θέση των Θεσπιών και της Λιβαδειάς, δημιουργήσαμε έναν ψηφιακό χάρτη με τις σημαντικότερες μάχες που αναφέρονται στο "Χωμάτινο βιβλίο των Θεσπιών".
Αφού συζητήσαμε για την καθημερινή ζωή των αρχαίων Θεσπιέων και τις μάχες που συνέβησαν στο βοιωτικό πεδίο, αποφασίσαμε να παίξουμε το επιδαπέδιο παιχνίδι που υπάρχει στη μουσειοσκευή. Βέβαια βάλαμε τη δικιά μας πινελιά, αφού το μετατρέψαμε σε Trivial Pursuit! Στο ταμπλό υπήρχαν ερωτήσεις από έξι μεγάλες μάχες που έγιναν στην ευρύτερη περιοχή και πήραν μέρος οι Θεσπιείς. Κάθε μάχη αντιπροσώπευε και ένα τυράκι. Κέρδιζε όποια ομάδα συμπλήρωνε τα έξι τυράκια της και έμπαινε πρώτη στο κέντρο του κύκλου. Η νικήτρια ομάδα θα είχε ένα bonus για την δραστηριότητα της ανασκαφής.
|
Ολοκληρώνοντας το Trivial Pursuit ζωγραφίσαμε την ασπίδα του πολεμιστή με βάση το πρωτότυπο που υπάρχει στην εκπαιδευτική βαλίτσα.
|
|
|
|
"Η ανασκαφή"
Στη συνέχεια οργανώσαμε μια δικιά μας ανασκαφή στο χώρο του σχολείου! Χωριστήκαμε σε εργάτες, αρχαιολόγους, ιστορικούς και συντηρητές, ενώ ένας μαθητής έκανε τον φωτογράφο και ένας άλλος τον δημοσιογράφο. Αφού μοιράστηκαν τα φύλλα εργασίας με τις οδηγίες και τα απαραίτητα έντυπα καταγραφής, κατεβήκαμε στο προαύλιο και ξεκινήσαμε την ανασκαφή στο χώρο του σκάμματος.
|
|
Οι εργάτες έσκαβαν το έδαφος, οι αρχαιολόγοι τους επέβλεπαν και τους βοηθούσαν, οι συντηρητές καθάριζαν και συναρμολογούσαν τα ευρήματα, οι ιστορικοί αναζητούσαν πληροφορίες, ο φωτογράφος τραβούσε φωτογραφίες και ο δημοσιογράφος κάλυπτε την ανασκαφή κρατώντας σημειώσεις και παίρνοντας συνεντεύξεις.
Όταν ολοκληρώθηκε η δραστηριότητα, διοργανώθηκε μια μικρή συνέντευξη τύπου από τους αρχαιολόγους, τους συντηρητές και τους ιστορικούς όπου παρουσιάστηκαν στην ολομέλεια της τάξης τα ευρήματα της ανασκαφής. Μετά από μερικές μέρες ο δημοσιογράφος έγραψε το άρθρο του για την ανασκαφή και το δημοσιεύσαμε στην εφημερίδα της τάξης μας. |
|
|
|
"Οι εννέα Μούσες"
Μετά τις δραστηριότητες με τις μάχες και την ανασκαφή σειρά είχαν οι Ελικώνιες Μούσες. Με τη βοήθεια του ψηφιακού υλικού της μουσειοσκευής και των φύλλων εργασίας γνωρίσαμε από κοντά τις εννέα Μούσες που κατοικούσαν στους πρόποδες του Ελικώνα. Ας μην ξεχνάμε ότι η πόλη μας, η Λιβαδειά είναι χτισμένη στη σκιά του Ελικώνα!
|
Μόλις επεξεργαστήκαμε τις πηγές και συμπληρώσαμε το φύλλο εργασίας, σκεφτήκαμε να παίξουμε ένα ευχάριστο παιχνίδι μνήμης με τις Μούσες. Μοιράσαμε τις αντίστοιχες κάρτες της μουσειοσκευής, οι μαθητές τις παρατήρησαν και αφού χωρίστηκαν σε δύο ομάδες τις αναποδογυρίσαμε, τις ανακατέψαμε και προσπαθήσαμε να ταιριάξουμε τις Μούσες με τα σύμβολά τους. Νικήτρια ήταν η ομάδα που θα γύριζε πρώτη το τελευταίο ζευγάρι καρτών.
|
|
"Δραματοποίηση"
Ολοκληρώνοντας τις δραστηριότητες της μουσειοσκευής θελήσαμε να τις συνδέσουμε μεταξύ τους. Τα παιδιά χωρίστηκαν σε ομάδες, πήραν το φύλλο εργασίας και επέλεξαν ένα από τα αγγεία που υπήρχαν στην εκπαιδευτική βαλίτσα. Αφού παρατήρησαν το αγγείο, δημιούργησαν το σκαρίφημά του και ζωγράφισαν μια παράσταση με πολεμιστές και Μούσες.
|
|
Στη συνέχεια ζητήσαμε από τα παιδιά να γράψουν έναν φανταστικό διάλογο ανάμεσα στους πολεμιστές και τις Μούσες. Μόλις ολοκλήρωσαν τα κείμενά τους, τους μοιράσαμε τα ρούχα που υπήρχαν στη μουσειοσκευή και τους ζητήσαμε να ζωντανέψουν τη ζωγραφιά τους! Φαντάζεστε τι έγινε την τάξη. Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν!
|
|
"Έκθεση ζωγραφικής"
Βλέποντας τις ασπίδες που ζωγράφισαν τα παιδιά, τους προτείναμε να κάνουμε μια μικρή έκθεση ζωγραφικής στην κεντρική είσοδο του σχολείου, ώστε να δουν και οι υπόλοιποι συμμαθητές τους τη δουλειά τους. Τα παιδιά μόνο που δεν πέταξαν από τη χαρά τους!
Για τις ανάγκες της έκθεσης ζωγραφικής δημιουργήσαμε μια αφίσα με τα όπλα του αρχαίου Έλληνα οπλίτη, η οποία μετά τοποθετήθηκε στην τάξη, για να μας θυμίζει τις δραστηριότητές μας με τη μουσειοσκευή "Το χωμάτινο βιβλίο των Θεσπιών".
Αξιολόγηση προγράμματος
Ολοκληρώνοντας τις δραστηριότητές μας προχωρήσαμε στην αξιολόγησή του προγράμματος. Αρχικά αξιολογήθηκε ανώνυμα από τα ίδια τα παιδιά με τη βοήθεια ενός ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου και έπειτα προφορικά με μια συζήτηση στην τάξη. Συνολικά συμμετείχαν 15 παιδιά, 11 αγόρια και 4 κορίτσια. Αξίζει να σημειωθεί ότι κάθε φορά που ολοκληρωνόταν κάποιο φύλλο εργασίας, ζητούσαμε την αξιολόγησή των δραστηριοτήτων, επομένως είχαμε ήδη μια εικόνα της αποδοχής του από τα παιδιά.
|
Με την πρώτη ερώτηση καταγράψαμε αυτό που βλέπαμε όλο τον καιρό που εργαζόμασταν με τη μουσειοσκευή. Όλα σχεδόν τα παιδιά δήλωσαν ότι βρήκαν ενδιαφέρουσες τις δραστηριότητες που έγιναν.
Στη συνέχεια όλα τα παιδιά δήλωσαν ότι η μουσειοσκευή τα βοήθησε να γνωρίσουν τις αρχαίες Θεσπιές, ενώ το σύνολο σχεδόν των μαθητών απάντησε ότι απέκτησε περισσότερες γνώσεις για τις 9 Μούσες.
Στην ερώτηση που αφορούσε το πιο βιωματικό κομμάτι της εκπαιδευτικής βαλίτσας, το σύνολο σχεδόν των παιδιών δήλωσε ότι κατάλαβε πώς πραγματοποιείται μια ανασκαφή από τους αρχαιολόγους, ενώ οι περισσότεροι μαθητές θα ήθελαν να επισκεφθούν στο μέλλον το Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών και να δουν από κοντά τα εκθέματά του.
Τέλος από τα πιο ευχάριστα ευρήματά μας ήταν ότι τα παιδιά αξιολόγησαν θετικά το γεγονός ότι εργάστηκαν σε ομάδες και ότι νιώθουν πως ωφελούνται από τη συνεργασία με τους συμμαθητές τους.
Ολοκληρώνοντας την αξιολόγηση θεωρώ απαραίτητο να αναφερθεί η άποψη των εκπαιδευτικών για το πρόγραμμα. Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν, ενεργοποιήθηκαν, δούλεψαν ομαδικά, αντάλλαξαν απόψεις και στο τέλος κατέκτησαν τους μαθησιακούς στόχους που είχαμε θέσει. Ήρθαν σε επαφή με το υλικό της εκπαιδευτικής βαλίτσας και απέκτησαν περισσότερες γνώσεις για την πόλη των Θεσπιών, τις 9 Μούσες και τη διαδικασία που ακολουθείται σε μια ανασκαφή.
Στα αρνητικά της ενασχόλησής μας με τη μουσειοσκευή ήταν η δυσκολία κάποιων μαθητών να συνεργαστούν στις ομάδες τους και ο χρόνος που χρειαστήκαμε για τις δραστηριότητες. Ευτυχώς όμως όλες οι δυσκολίες ξεπεράστηκαν και στο τέλος έμεινε μια γλυκιά ικανοποίηση για όσα πετύχαμε.
Ολοκληρώνοντας την αξιολόγηση θεωρώ απαραίτητο να αναφερθεί η άποψη των εκπαιδευτικών για το πρόγραμμα. Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν, ενεργοποιήθηκαν, δούλεψαν ομαδικά, αντάλλαξαν απόψεις και στο τέλος κατέκτησαν τους μαθησιακούς στόχους που είχαμε θέσει. Ήρθαν σε επαφή με το υλικό της εκπαιδευτικής βαλίτσας και απέκτησαν περισσότερες γνώσεις για την πόλη των Θεσπιών, τις 9 Μούσες και τη διαδικασία που ακολουθείται σε μια ανασκαφή.
Στα αρνητικά της ενασχόλησής μας με τη μουσειοσκευή ήταν η δυσκολία κάποιων μαθητών να συνεργαστούν στις ομάδες τους και ο χρόνος που χρειαστήκαμε για τις δραστηριότητες. Ευτυχώς όμως όλες οι δυσκολίες ξεπεράστηκαν και στο τέλος έμεινε μια γλυκιά ικανοποίηση για όσα πετύχαμε.
Τι πρέπει να γνωρίζω για τη μουσειοσκευή
Η μουσειοσκευή "To χωμάτινο βιβλίο των Θεσπιών" δανείζεται δωρεάν στα σχολεία από το Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών. Αν δεν την παραλάβουμε οι ίδιοι και επιλέξουμε κάποια εταιρία ταχυμεταφορών, τότε το σχολείο χρεώνεται τα μεταφορικά. Καλό είναι να προηγηθεί μια έρευνα αγοράς, γιατί η μουσειοσκευή αποτελείται από δύο μέρη, μια βαλίτσα και ένα κουτί σε σχήμα ρολού.
Για τον δανεισμό της απαιτείται τηλεφωνική επικοινωνία με το Μουσείο (22620 27913 ή 22620 23559) και αποστολή με fax ή e-mail μιας αίτησης από τον υπεύθυνο εκπαιδευτικό. Η μουσειοσκευή περιλαμβάνει αντίγραφα αγγείων, έντυπο και ψηφιακό υλικό καθώς και εκπαιδευτικά παιχνίδια. Δανείζεται για χρονικό διάστημα 15 ημερών. |